Bouwen van trammateriaal.
Door de hoge kosten van schaalmodellen -zeker toen ik alleen zakgeld en later studiefinanciering kreeg- ben ik begonnen om trams, metro's en bussen zelf te bouwen. Doordat andere mensen ook interesse hebben in de modellen die bouwden, zijn er veel van deze modellen verkocht.
Door veel het zelfde voertuigen te bouwen is er besloten om voor sommigen
modellen een gietmal te maken. In dit voorbeeld zal ik de Rotterdamse vierasser bespreken.
Foto 1:
Vanaf tekening overgenomen maten zijn op styreenplaat getekend en uit gesneden.
Foto 2:
De uitgesneden stukken worden vast gelijmd op het dak. Op de kopstukken zijn de lampen en contactdozen gemonteerd.
Foto 3:
Nogmaals een foto. Op de achtergrond de bijpassende aanhanger.
Foto 4:
Aan elkaar gelijmde stukken.
Foto 5:
Dak is geschuurd en zijn de strips op de zijkandt en op het dak aangebracht.
Foto 6:
Bij de motorwagen zijn de ornamenten aangebracht en afgewerkt, zoals weerstandsbakken en richtingfilmhouders.
Foto 7:
Rubberenmal van het type dubbelmal
Foto 8:
Mal voor de vloeren en draaistellen
Foto 9:
Moedermodel (rechts) naast een kopie (links)
Foto 10:
Kopie model is schoon gemaakt en geschilderd.
Foto 11:
Model is afgebouwd en stond trots op de Burg. Buurtsekade.
Foto 12:
Nog een foto van het model voordat deze verkocht werd.
De vraag die veel aan de auteur wordt gevraagd is "hoe kom je aan de trammodellen".
Het antwoordt kan divers zijn. Ik bouw soms uit een bouwdoos of verbouw bestaande modellen die ik kocht. (zie IN BOUWEN)
De RET modellen probeer ik zelf te bouwen van af tekeningen. Deze zijn gebouwd uit kunststof platen van styreen.
Deze styreenplaten zijn te koop bij de modelbouwwinkels in verschillende vormen en diktes.
Uw auteur verbruikt veel van dit materiaal, waardoor we het per vierkante meter bij de groothandel halen.
Vanaf tekening die uw auteur van de RET heeft gekregen, wordt in de juiste schaal de maten en lijnen van de tekening overgenomen en op styreenplaat getekend.
Voor de wanden van een voertuigen wordt 1 mm styreen gebruikt. Voor de daken en vloeren kan de dikte per model verschillen van 2 tot 5 mm.
Voorzichtig worden de ramen en de contouren van het model uit gesneden. De Deurranden en details worden voorzichtig in gesneden met de achterkant van de mes, waardoor een groef zichtbaar wordt.
De details stukje zoals handgrepen, deurkrukken en knipperlichten etc. worden van kleine stukjes styreen uitgesneden en op de grotere onderdelen gelijmd.
Voor het lijmen van styreen wordt door de auteur universele kwastenreiniger of trieglor gebruikt. Het materiaal lost het kunststof op en wordt weer hard nadat de oplossing-materiaal opgedroogd is.
Het eindresultaat is dat na het verlijmen de twee stukken één geheel zijn geworden zonder zichtbare lijmnaad.
In dit voorbeeld zijn de op maat gemaakte styreen stukken aan het dak gelijmd.
Zie foto 3
Na het uitharden van de stukken kunnen de afrondingen voorzichtig geschuurd worden. Het dak wordt volgens foto's en tekening rond geschuurd.
Na het schuren van de styreen onderdelen kan je met een kwast en kwastenreiniger / triglor het oppervlakte mooi glad krijgen.
De invallende middendeur van de vierasser is gesneden uit een 0,5 mm dik styreen en in de uitsparing gelijmd.
Van evergreen zijn diverse strookjes en stripje te koop. Voor de schotplaatstrippen, zoals op foto 5 te zien is, is er met 0,25 bij 0.5mm strips op de juiste plaats gelijmd. De strook onder de ramen zijn 0,5 bij 0,5mm. Stroken op het dak van de vierasser aanhanger is gemaakt van 0,25 bij 0,5mm
Met ander soorten strips en/of stukjes styreen worden de koplampen, lijncijferkast, weerstandbakken en etc. gemaakt op het moedermodel. Voor de detaillering wordt er veel foto's en/of tekeningen gebruikt.
nagebouwd.
Om het moedermodel voor de gietmal klaar te maken, moeten de ramen met een stuk styreen of plakband dicht gemaakt worden.
In dit voorbeeld is gekozen voor een stuk overheadsheet als afdichting. Bij nieuwe modellen wordt er gekozen voor styreen van evergreen van 0,1 of 0,2mm dik.
Let wel op dat de raampartij lek dicht moet zijn.
Op de dicht gemaakte ramen kunnen de stangen van de schuiframen en raamlijsten gelijmd conform foto's en tekening.
Het maken van de mal is een eenvoudig proces maar moet met de grootste zorgzaamheid gemaakt worden.
Voor het moedermodel wordt een bak gemaakt die ongeveer 1 centimeter groter is dan de buitenmaten van het model. De bak moet haaks gebouwd worden.
Bij het gieten van de mal, moet de ondergrond waterpas en vlak zijn. leg een krant neer voor het voorkomen van beschadigen van de ondergrond.
Burg Productie gebruikt de volgende materiaal voor het gieten van de rubberenmallen:
component A, EUROSIL 10
component B, EROSIL 10 Oranje
1 op 1 mengen.
Giet eerst de binnen kant van het moedermodel vol met gemengd twee-componenten vloeibaar rubber en laat deze uit harden. Zet het moedermodel rechtop in de bak en giet de bak vol. Het moedermodel wil naar boven komen drijven, zorg er voor dat deze op de bodem blijft (bijvoorbeeld met stokjes naar beneden te drukken).
Haal voorzichtig de binnen en buiten mal van het moedermodel. Kan zijn dat je in de mal kleine stukjes overtollige mal (pelletjes) weg geknipt moet worden.
Burg Productie gebruikt de volgende materiaal voor het gieten van de modellen:
component A, SG130 traag
component B, SG130 traag
1 op 1 mengen.
Het gieten van de modellen wordt eerst de buiten mal in de bak geplaatst (de bak waar de mal in gegoten was). Vervolgens wordt met twee-componenten giethars gedeeltelijk gevuld. Door de binnen mal in de buiten mal te persen zal de giethars naar boven geperst worden. Zorg er voor dat bij het gieten alle kieren en gaten gelijkmatig gevuld worden.
Voor rijdende modellen kan je bij het gieten van de kap nog een loodstrip(pen) in het dak leggen voor het verzwaren van het model.
Na 30 minuten kan de gietsel uit de mal gehaald worden. Voor gebruik zal je het nieuwe gietsel schoon moeten maken. Dit houdt in het verwijderen van peletjes, dichte ramen. Ook kan het voorkomen dat kleine gaatjes met plamuur dicht gesmeerd moet worden.
Een tip van de auteur. Door een paar druppels verf in je giethars te laten vallen bij het mengen, kan je het gietmodel in kleur gieten. Handig voor een goede basis van je ondergrondkleur.
Dit is een korte omschrijving van het bouwen van een gietmodel.
Veel plezier en..... succes. Is het allemaal te ingewikkeld? Bestellen bij ons kan ook!
